Στο Μιλάνο με Toyota IQ και Smart
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 14-15 Νοεμβρίου 2008
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ: Toyota iQ, Smart
ΟΔΗΓΟΙ: Βασίλης Κουρουπάκης, Μανώλης Σαλούρος
ΔΙΑΔΡΟΜΗ: Μιλάνο-Λίμνη Κόμο
Όταν έχεις μπροστά σου το μικρότερο 4θέσιο αυτοκίνητο του κόσμου, συνειδητοποιείς ότι πρόκειται για κάτι επαναστατικό. Το θέμα είναι πόσο καλή δουλειά έχουν κάνει οι Ιάπωνες απέναντι και στο Smart, και σε αυτό προσπαθούμε να απαντήσουμε... ζουζουνίζοντας στους δρόμους του Μιλάνου!
ΜΕΣΑ στην πιο πολύβουη πόλη της Ιταλίας, το Μιλάνο, και σε όλες τις μητροπόλεις του κόσμου το μέγεθος ενός αυτοκινήτου παύει να θεωρείται «προέκταση» κάθε είδους... Το μικρό είναι πιο έξυπνο, πιο ανεξάρτητο, πιο συνειδητοποιημένο (οικολογικά) - είναι τελικά ο πιο φθηνός τρόπος να φτάσεις γρηγορότερα και με λιγότερο άγχος στον προορισμό σου, χωρίς να χάσεις τη μισή ημέρα ψάχνοντας για θέση στάθμευσης. Τα μικρά οχήματα αποτελούν, είτε το θέλουμε είτε όχι, τη νέα τάξη πραγμάτων μέσα στις πόλεις - και απορούμε γιατί άφησαν όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστές τη Mercedes να αλωνίζει με το Smart τόσα χρόνια!
Η Toyota πήρε την απόφαση να δημιουργήσει το δικό της «micro-car» το 2006. Χρειάστηκε, βέβαια, δύο χρόνια για να το σχεδιαστεί και να φτάσει στη γραμμή παραγωγής, αν και η ιδέα στριφογύριζε στα μυαλά των υπευθύνων από το 2003 ως το project με την κωδική ονομασία «New Small Car». Όλοι σκέφτονταν πώς θα επανακαθορίσουν το μικρό αυτοκίνητο, έχοντας εστιάσει στην έννοια «kakushin», που σημαίνει «επαναστατική αλλαγή». Ήταν προφανές ότι, αν έχεις απέναντί σου ένα αυτοκίνητο όπως το Smart, πρέπει να ξεχάσεις τις συμβατικές λύσεις, ενώ ήταν ακόμα πιο σαφές πως, όταν είσαι η Τoyota, ο No 1 κατασκευαστής στον κόσμο, πέρα του ότι πρέπει να προσφέρεις το τέλειο στην όποια διάσταση, επιβάλλεται η λίστα των ανταγωνιστών σου να μην εστιάζει συγκεκριμένα, αλλά να είναι ευρύτερη.
Ευκαιρίας δοθείσης, όταν η Toyota μας προσκάλεσε για την παρουσίαση του iQ στο Μιλάνο, αφού δεν αποφύγαμε τα... διλήμματα «Smart ή “500”;», «Ή μήπως Μini;», καταλήξαμε να βάλουμε δίπλα του το διθέσιο επιτυχημένο «mini Mercedes», χάρη και στο γραφείο Τύπου της Mercedes-Benz Hellas.
Διαγωνισμός ευφυΐας...
Απέναντι στο έξυπνο «πακέτο» των Γερμανών, οι Ιάπωνες ρίχνουν στη μάχη ένα αυτοκίνητο επαναστατικό σε μηχανολογικό σχεδιασμό με δύο βασικούς στόχους: τη διατήρηση του μήκους κάτω από τα 3 μ. και, παράλληλα, την εξασφάλιση χώρων επαρκών για τέσσερα (ή μάλλον για 3+1) άτομα. Για την περίσταση, σχεδιάστηκε ένα νέο διαφορικό, που βρίσκεται εμπρός από τον κινητήρα, έτσι ώστε να περιοριστεί το συνολικό πλάτος. Την ίδια στιγμή, η ηλεκτρική κρεμαγιέρα επανασχεδιάστηκε, για να μπορεί να τοποθετηθεί ψηλά, τα καθίσματα έγιναν πολύ λεπτότερα (χωρίς να υστερούν σε άνεση και ποιότητα), ενώ το ρεζερβουάρ είναι πλέον όσο ένα... βιβλίο (12 εκ. ύψος) και έχει τοποθετηθεί κάτω από το δάπεδο. Για τον περιορισμό της μετακίνησης του καυσίμου στις στροφές, το κάτω μέρος του εσωτερικά διαθέτει ειδικά διαφράγματα. Τέλος, το ταμπλό είναι ασύμμετρο, με περισσότερο χώρο για τα πόδια του συνοδηγού και ένα «ντουλαπάκι» σε σχήμα χαρτοφύλακα, που μπορεί να αφαιρεθεί πολύ εύκολα. Αυτό σημαίνει ότι το σύστημα κλιματισμού έπρεπε να μικρύνει σημαντικά και να μετακομίσει πίσω από την κεντρική κονσόλα. Η μείωση του όγκου του έφτασε το 20%, χωρίς να γίνουν «περικοπές» στην απόδοση.
Για την ασφάλεια των επιβατών χρειάστηκε να κατασκευαστεί ένα ιδιαίτερα ενισχυμένο πλαίσιο πάνω σε ένα ολοκαίνουργιο δάπεδο, ενώ στο στάνταρντ εξοπλισμό περιλαμβάνονται εννιά αερόσακοι: μετωπικοί, πλευρικοί, «κουρτίνες», ένας για τα γόνατα του οδηγού, ένας στο κάτω μέρος του καθίσματος, που αποτρέπει το φαινόμενο «submarining» για το συνοδηγό, καθώς και ένας οπίσθιος που προστατεύει τα κεφάλια των πίσω επιβατών. Ταυτόχρονα, πίσω υπάρχει στήριξη ISOFIX για παιδικά καθίσματα. Crash test του EuroNCAP δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμη, αλλά οι Ιάπωνες στοχεύουν ξεκάθαρα στα 5 αστέρια.
Με τόσες καινοτομίες, είναι προφανές ότι το iQ κάνει τη δική του επανάσταση στην αυτοκίνηση, αφού το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό: το εσωτερικό πλάτος εμπρός είναι 50 χλστ. μεγαλύτερο από αυτό του Yaris και το άνετο κάθισμα μπορεί να φιλοξενήσει οδηγό ύψους μέχρι και 1,90 μ.(!). Με το κάθισμα του συνοδηγού τραβηγμένο μπροστά, υπάρχει πολύς χώρος για τα πόδια του πίσω επιβάτη, ενώ όποιος καθίσει πίσω από τον οδηγό μάλλον θα στριμωχτεί.
Χώρος αποσκευών δεν υπάρχει στην ουσία (είναι μόνο 32 λίτρα), αλλά και τα δύο πίσω καθίσματα είναι ανακλινόμενα, οπότε μπορεί να φτάσει στα 238 λίτρα. Υπάρχει επίσης ένας «κρυφός» αποθηκευτικός χώρος κάτω από τα πίσω καθίσματα, αλλά λείπουν οι εκείνοι για τα μικροαντικείμενα, και πιστεύουμε ότι μια μικρή κεντρική κονσόλα οροφής θα έλυνε οριστικά αυτό το πρόβλημα.
¶λλη γεύση!
Βγαίνοντας από το Smart και μπαίνοντας στο iQ, νομίζεις ότι, αν φωνάξεις, θα ακούσεις τον αντίλαλό σου! Η διαφορά στους εσωτερικούς χώρους είναι χαώδης. Ακόμα και με την «πολυκαρμπονάτη» διαφανή ηλιοροφή, που σου δίνει μια ευχάριστη αίσθηση ευρυχωρίας, το Smart μοιάζει (και είναι) πολύ πιο στενό - κάτι που ορίζεται και από το συνολικό πλάτος: 121 χλστ. είναι η διαφορά. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι με το Γερμανάκι χωράς πιο εύκολα στα στενά περάσματα, ενώ στο iQ είναι χρήσιμη η ηλεκτρική αναδίπλωση των καθρεφτών, που διατίθεται στην πλούσια έκδοση. Συνολικά, η οδήγηση του Smart στην πόλη είναι μια ευχάριστη διαδικασία σε επίπεδο ευελιξίας, χάρη και στο κιβώτιο (μηχανικό 5άρι χωρίς συμπλέκτη), που στη νέα έκδοση είναι πιο γρήγορο και ομαλό στις αλλαγές. Κινείσαι, λοιπόν, «αέρα» ανάμεσα σε σταθμευμένα και βραδέως κινούμενα, σταθμεύεις όπως με «μοτό», αλλά από εκεί και πέρα η διαδικασία δεν είναι η αναμενόμενη. Το κιβώτιο εξακολουθεί να δείχνει «νωθρό» και να σε προβληματίζει σε κάθε αλλαγή με χαμηλές σ.α.λ., ενώ εμφανίζει και μια χαρακτηριστική υστέρηση στο ξεκίνημα, που «διογκώνεται», αν έχεις ενεργοποιημένο και το αυτόματο σύστημα Start-Stop του κινητήρα, κάτι που σε αποθαρρύνει έως ένα βαθμό να το χρησιμοποιείς. Παράλληλα, το τιμόνι είναι βαρύ και σχετικά πολύστροφο (3,5 στροφές απ’ άκρη σ’ άκρη) με «νεκρή» αίσθηση. Προσθέστε στην εξίσωση τις σφιχτές αναρτήσεις με τη μικρή διαδρομή αλλά και το σκληρό πεντάλ των φρένων με τη μέτρια αίσθηση, και θα καταλάβετε γιατί δεν πρόκειται για μαγικό χαλί που μπορεί εφ’ όλης της ύλης να ανταγωνιστεί το «μεγαλύτερο» Toyota.
Με το iQ τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Το τιμόνι είναι ελαφρύ, θετικό, γρήγορο (3 στροφές) και πολύ, μα πολύ κοφτερό: με ακτίνα κύκλου στροφής μόλις 3,9 μ. (4,4 για το Smart), το ιαπωνικό micro-car είναι μακράν το πιο ευέλικτο στον πλανήτη - σε σημείο που να νομίζεις ότι μπορείς να γυρίσεις... γύρω από τον άξονά σου σαν να οδηγείς λιλιπούτειο τανκ! Οι αναρτήσεις έχουν μεγαλύτερες διαδρομές και λειτουργούν πολύ πιο ομαλά, τα φρένα έχουν πολύ καλή αίσθηση και δεν απαιτούν δύναμη και το αυτόματο κιβώτιο CVT, που συνδυάζεται περίφημα με το γνωστό 3κύλινδρο κινητήρα των 1.000 κ.εκ., κάνει ανεπαίσθητες αλλαγές. Ενίοτε, στις πολύ χαμηλές στροφές μπορεί να νιώσεις ότι σε «κρεμάει», αλλά, από τη στιγμή που θα το «διαβάσεις» και θα καταλάβεις τη λειτουργία του, με λίγο περισσότερη πίεση στο γκάζι, θα λύσεις άμεσα το όποιο πρόβλημα. Αυτό που λείπει ίσως είναι ότι δεν μπορείς να επιλέξεις μια συγκεκριμένη σχέση, όπως σε άλλα CVT (που ανεβάζεις ή κατεβάζεις σειριακά). Υπάρχουν τρία προγράμματα λειτουργίας, που καλύπτουν όλες τις βασικές ανάγκες: το αυτόματο, το «σπορ» και ένα πρόγραμμα που σε βοηθά να φρενάρεις με τον κινητήρα.
Εκείνο που εντυπωσιάζει στο iQ, και προβληματίζει στο Smart αντίστοιχα, είναι τα πίσω φρένα: το πρώτο έχει στάνταρντ δισκόφρενα, ενώ στο δεύτερο, που έχει το βάρος και την κίνηση πίσω (άρα θα έπρεπε να έχει οπωσδήποτε δίσκους), υπάρχουν ταμπούρα. Αυτό σημαίνει και καλύτερη λειτουργία των συστημάτων ελέγχου της δυναμικής συμπεριφοράς στο Toyota, που είναι ό,τι καλύτερο θα περίμενε κανείς: αντισπίν, VDC+ (με αυτόματη διόρθωση και στο τιμόνι), Brake Assist και EBD όλα στάνταρντ. Το ESP και το BAS είναι στη βασική έκδοση και στο Smart, αλλά ενίοτε ο πίσω άξονας κάνει «τα δικά του», πριν τα ταμπούρα προλάβουν να περιορίσουν τις ορέξεις του - ειδικά σε ξεκίνημα σε ανηφόρα με την όπισθεν.
Στη λίμνη του Κόμο...
Ίσως η καλύτερη κοντινή περιοχή σε φυσική ομορφιά και ποικιλία διαδρομών είναι η λίμνη του Κόμο (κάτι ξέρει ο Τζορτζ Κλούνεϊ που αγόρασε σπίτι εκεί...), περίπου 50 χλμ. από το κέντρο του Μιλάνου, και αυτήν επιλέξαμε για να δούμε τι κάνουν τα αυτοκίνητα-κοσμήματα εκτός πόλης. Στον ανοιχτό δρόμο με ταχύτητες κοντά στην τελική (στο Smart περιορίζεται ηλεκτρονικά στα 145 χλμ./ώρα, για λόγους ασφαλείας), το iQ επέδειξε υποδειγματική σταθερότητα, ευθυβολία και... ησυχία, καθώς η ηχομόνωση είναι εντυπωσιακή. Ακόμα και το γνωστό από το Aygo «γουργούρισμα» του 3κύλινδρου 1.000άρη ακούγεται «κάπου μακριά», κυρίως εξαιτίας του ειδικού ηχομονωτικού παρμπρίζ. Κάποιες έντονες εγκάρσιες ανωμαλίες της αουτοστράντα πέρασαν απαρατήρητες με το iQ, ενώ στο Smart, που επί του προκειμένου εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του, προκάλεσαν αισθητές «αναταράξεις». Σε σχέση με το παρελθόν, το Γερμανάκι έχει βελτιωθεί σημαντικά και ο λόγος βασικά είναι η αύξηση του μεταξονίου και του πλάτους. Τελικά, βέβαια, δεν μπορεί παρά να υποκλιθεί στην ανωτερότητα της ιαπωνικής κατασκευής. Τουλάχιστον μέχρι να βρει το πρώτο ανηφορικό κομμάτι, για να αποδείξει την κυριαρχία του στον τομέα των επιδόσεων: Λόγω του μικρότερου βάρους (κατά περίπου 100 κιλά) αλλά και του μηχανικού κιβωτίου, που δεν «τρώει» άλογα, η διαφορά είναι κάτι παραπάνω από αισθητή υπέρ του. Αν όμως θελήσεις να πας σβέλτα σε κάποιο ορεινό κομμάτι με στροφιλίκι, ανακαλύπτεις ότι δείχνει βαρύ και δύστροπο, με το εμπρός και το πίσω μέρος να συμπεριφέρονται διαφορετικά, σαν δύο ξεχωριστά κομμάτια, και το βαρύ, νωθρό τιμόνι να σε αποθαρρύνει. Το Smart σού δείχνει ξεκάθαρα ότι δεν του αρέσουν αυτού του είδους τα παιχνίδια, και παίρνει οριακά κεφάλι από το iQ μόνο στις μικρές ευθείες από στροφή σε στροφή.
Ο Ιάπωνας στρίβει πολύ πιο ισορροπημένα και ομαλά, αλλά λείπει η δύναμη που θα σου χαρίσει ένα μεγάλο χαμόγελο. Για τους «ανήσυχους» οδηγικά, υπομονή μέχρι να βγει η έκδοση των 1.300 κ.εκ. κάπου στα μέσα του 2009...
Ζήτημα τιμής;
Επί του προκειμένου, ίσως δεν είναι το ζητούμενο! Ωστόσο, λογικά και τεκμηριωμένα (Σ.Χ.: πρόκειται για Lexus σε ποιότητα!) θα είναι ακριβό το iQ, που εκτιμάται πως θα ξεκινά από τα 12.500 ευρώ με καλό επίπεδο εξοπλισμού και στις δύο εκδόσεις (iQ και iQ²), και με αυτήν την τιμή μπαίνουν στο παιχνίδι το επίσης ποιοτικό «500» της Fiat (το ακριβότερο iQ² θα ανταγωνίζεται το 500 1.4 των 100 ίππων) αλλά και το Smart των 84 ίππων. Με δύο λόγια, το iQ, που «κυλάει αλλιώς», φυσιολογικά «σνομπάρει» το Smart (σ.σ..: δεν τίθεται θέμα σύγκρισης με τον Γερμανό, που παραμένει έρωτας και εργαλείο για την πόλη) και βλέπει αλλού. Τόσο εντός (Yaris, Aygo) όσο και εκτός, αφού από μία δική του, διαφορετική και ασυναγώνιστη γωνία το iQ τα βάζει με όλους και σε κάθε έδαφος, διεκδικώντας χώρο ακόμα και από το Mini. Μπορεί οι άπαιχτες στην κατηγορία τους C-Class να μην υποχώρησαν στη γοητεία του IS, αλλά μην ξεχνάμε τι κάνει το RX αξιοποιώντας το υβριδικό ατού και τι κάνει το Land Cruiser σε σχέση με τα περίπου 4x4 των βορείων προαστίων. Η Toyota αποδεδειγμένα μπορεί, και το iQ είναι το όπλο ώστε να γίνει και μόδα, διαθέτοντας, εκτός από στοιχεία που το κάνουν μοναδικό, και το ύφος και το στιλ ώστε να ονειρεύεσαι να το αποκτήσεις, τόσο επειδή λέει και θέλεις και να το δείχνεις όσο και γιατί θα είναι και χρήσιμο - είτε το έχεις είτε αποφασίσεις να το πουλήσεις. Η σφραγίδα της Toyota σε μικρή συσκευασία, αλλά σε όλο της το μεγαλείο (σ.σ.: έχουμε να κάνουμε με μια σύγχρονη επανάσταση στην αυτοκίνηση, έναν τεχνολογικό γίγαντα σε μέγεθος νάνου), και όλα αυτά λίγες ημέρες πριν από την παρουσίαση του νέου Avensis σεντάν, καταδικασμένου να πολεμήσει με Mondeo, Passat, Superb, C5, Mazda 6 και, βέβαια, Insignia. Σκληρό πόκερ..._ Β. Κ.
«Βγαίνοντας από το Smart και μπαίνοντας στο iQ νομίζεις ότι, αν φωνάξεις, θα ακούσεις τον αντίλαλό σου! Η διαφορά στους εσωτερικούς χώρους είναι χαώδης.»
«Το Γερμανάκι έχει βελτιωθεί σημαντικά στο δρόμο, κυρίως λόγω της αύξησης του μεταξονίου και του πλάτους, αλλά τελικά δεν μπορεί παρά να υποκλιθεί στην ανωτερότητα της ιαπωνικής κατασκευής.»
«Η σφραγίδα της Toyota σε μικρή συσκευασία, αλλά σε όλο της το μεγαλείο, αφού έχουμε να κάνουμε με μια σύγχρονη επανάσταση στην αυτοκίνηση, έναν τεχνολογικό γίγαντα σε μέγεθος νάνου.»
Κοιτώντας τα πεντάλ του Smart περιμένεις να βρεις το διακόπτη αριστερά, όπως στην «911»... Και μετά ξυπνάς! Η αίσθηση των φρένων θυμίζει τις παλιές -κακές- εποχές, κάτι που ισχύει και για την απόδοσή τους. Ταμπούρα πίσω σε αυτοκίνητο με μοτέρ και κίνηση πίσω;
Μερικά στοιχεία του iQ μοιάζουν να προστέθηκαν τελευταία στιγμή, χωρίς πολλή σκέψη: το χειριστήριο του A/C και το ανακλαστικό πίσω μοιάζουν να ανήκουν σε άλλο αυτοκίνητο...
Λιτό, αλλά όμορφα σχεδιασμένο το εσωτερικό του iQ, εκπέμπει ένα μοντερνισμό πρωτόγνωρο.
Εμπρός μπορούν να καθίσουν άνετα ακόμα και γίγαντες!
Με το κάθισμα του συνοδηγού τραβηγμένο λίγο μπροστά, ο πίσω επιβάτης έχει πολύ χώρο για τα πόδια. Ο χώρος αποσκευών μεταμορφώνεται από «τίποτα» (32 λίτρα) σε κάτι πολύ χρηστικό, αν αναδιπλωθούν τα πίσω καθίσματα.
Με τόσο κοφτερό τιμόνι στο iQ, νομίζεις ότι μπορείς να περιστραφείς γύρω από τον άξονά σου!
Στους πλακόστρωτους δρόμους του Μιλάνου η ανάρτηση του Smart αποδείχτηκε «νευρική» και κουραστική.
Η διάφανη οροφή από συνθετικά υλικά είναι μεγάλο ατού για το μικρό της Mercedes.
Το σύστημα Start-Stop του 1.000άρη κινητήρα μειώνει ακόμα περισσότερο την κατανάλωση στο Smart. Μπορεί να απενεργοποιείται κατά βούληση.
Έξυπνη η χρήση διπλής πόρτας πίσω με πρόσθετο αποθηκευτικό χώρο.
Η ευθυβολία, η άνεση της ανάρτησης και η ηχομόνωση του iQ είναι απλώς παράδειγμα προς μίμηση.
Χωρίς να εντυπωσιάζει, ο 3κύλινδρος 1.000άρης κινεί ζωντανά τα 850+ κιλά του iQ και συνεργάζεται πολύ καλά με το αυτόματο κιβώτιο CVT.
Το εσωτερικό του Smart είναι στενό, αλλά ο σχεδιασμός εξακολουθεί να είναι πρωτότυπος και πολύ μοντέρνος - θυμίζει παιχνίδι για μεγάλα παιδιά.
Ένα «σύμπλεγμα» από εννιά αερόσακους φροντίζει για την ασφάλεια στο iQ, ενώ δύο από αυτούς θα τους δείτε εδώ πρώτη φορά: έναν στο κάθισμα του συνοδηγού και έναν στα κεφάλια των πίσω επιβατών.
Διαφορικό, κρεμαγιέρα, καθίσματα, ρεζερβουάρ και κλιματισμός σχεδιάστηκαν από λευκό χαρτί για να βοηθήσουν στην αύξηση των χώρων. Το αποτέλεσμα; Τουλάχιστον εντυπωσιακό!
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
SMART FORTWO TOYOTA iQ
ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ
ΚΥΒΙΣΜΟΣ 999 κ.εκ. 998
ΜΕΓ. ΙΣΧΥΣ 71 ίπποι/5.800 σ.α.λ. 68/6.000
ΜΕΓ. ΡΟΠΗ 9,4 χλγμ./4.500 σ.α.λ. 9,3/4.800
ΑΝΑΡΤΗΣΗ
ΕΜΠΡΟΣ Γόνατα ΜακΦέρσον, αντιστρεπτική ράβδος
ΠΙΣΩ ¶ξονας Ντε Ντιόν Ημιάκαμπτος άξονας
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΜΗΚ.xΠΛ.xΥΨ. 2.695x1.559x1.542 χλστ. 2.895x1.680x1.500
ΜΕΤΑΞΟΝΙΟ 1.867 χλστ. 2.000
ΒΑΡΟΣ 750 κιλά 860
ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ*
0-100 χλμ./ώρα 13,3 δλ. 15,5
ΤΕΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ 145 χλμ./ώρα 150
*ΤΙΜΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗ